बांग्लादेश

विकिपीडिया से
बांग्लादेश गणतन्त्र
গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
गणप्रजातन्त्री बांग्लदेश
झंडा कुल चिह्न
राष्ट्रगान: आमार सोनार बांग्ला



हमार सोना कय बांग्ला
स्थिति: बांग्लादेश
राजधानी
औ सबसे बडा़ नगर
ढाका
23°42′N 90°22′E / 23.700°N 90.367°E / 23.700; 90.367
राजकाज कै भाषा(एँ) बांग्ला
सरकार संसदीय गणतंत्र
 -  प्रधानमंत्री शेख हसीना
 -  राष्ट्रपति अब्दुल हामिद
 -  अध्यक्ष अब्दुल हामिद
स्वतंत्रता पाकिस्तान से
 -  घोषणा 26 मार्च 1971 
 -  विजय दिवस 16 दिसंबर 1971 
क्षेत्रफल
 -  कुल 144,000 वर्ग किलोमीटर (94वाँ)
55,622 वर्ग मील
 -  पानी (%) ६.०
आबादी
 -  २००६ जनगणना १४७,३६५,३५२ (सातवां)
 -  २००१ जनगणना १२९,२४७,२३३1
सकल घरेलू उत्पाद (पीपीपी) २०२० प्राक्कलन
 -  कुल $९१७,८३ बिलियन (२९वां)
 -  प्रति व्यक्ति $५४५३ (१३६ वां)
सकल घरेलू उत्पाद (सांकेतिक) २०२० प्राक्कलन
 -  कुल ३५८,९९१ बिलियन (३९ वां)
 -  प्रति व्यक्ति $२१७३ (१४१ वां)
मानव विकास सूचकांक (२०१८) ०.६१४[१]
मद्धिम · १४२वाँ
मुद्रा टका (बीडीटी , BTC.)
समय मण्डल बीडीटी (यू॰टी॰सी॰+६)
 -  ग्रीष्मकालीन (दि॰ब॰स॰)  (यू॰टी॰सी॰+६)
कॉलिंग कोड +८८० - उपकूट
इंटरनेट टीएलडी .bd.বাংলা
1. Adjusted population, p.4, "Population Census 2001, Preliminary Report" (PDF). Bangladesh Bureau of Statistics. 2001-08. मूल (PDF) से 26 सितंबर 2007 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 13 अप्रैल 2007. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद); |date= में तिथि प्राचल का मान जाँचें (मदद)
2. World Bank Development Indicators Database, 2006.

बांग्लादेश गणतन्त्र (बांग्ला: গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ गॉनोप्रोजातोन्त्री बाङ्लादेश्) दक्खिन जंबूद्वीप कय एक एक्ठु देश होय। देश कय उत्तर, पूरुब अव पच्छु सीमा भारत अउर दक्खिनपूरुब सीमा म्यान्मार देश से मिलत अहै; दक्खिन में बंगाल कय खाड़ी हय। बांग्लादेश अउर भारतीय राज्य पच्छु बंगाल एक्ठु बांग्लाभाषी अंचल, बंगाल होय, जेकर ऐतिहासिक नाँव “বঙ্গ” बॉङ्गो या “বাংলা” बांग्ला होय। एकर् सीमारेखा ऊ समय निर्धारित भा रहा जब 1947 में भारत कय विभाजन कय समय एका पूरुबी पाकिस्तान कय नाँव से पाकिस्तान कय पूरुबी भाग घोषित कइ गै।एकर राजधानी ढाका होय । पूरुब औ पच्छु पाकिस्तान कय बिचे मा लगभग 1600 किलोमीटर (1000 मील) कय भौगोलिक दूरी रहा। पाकिस्तान कय दुनों भागन कय जनतन् कय धर्म (इस्लाम) एक्कै रहा, लेकिन जाति औ भाषागत दूरि बहुत ढेर रहा। पच्छु पाकिस्तान कय तत्कालीन सरकार कय अन्याय कय विरुद्ध 1971 मा भारत कय सहयोग से एक्ठु खूनि लड़ाइ कय बाद स्वाधीन राष्ट्र बांग्लादेश कय जनम भवा ।[२] स्वाधीनता कय बाद बांग्लादेश कय कुछ सुरुवाति साल राजनैतिक अस्थिरता से भरा रहा, देश मा 13 राष्ट्रशासक बदलि गए औ 4 सैन्य बगावत भवा। विश्व कय सबसे ढेर जनसङ्ख्या वाला देशन् मा बांग्लादेश आठवां जगहि पय है। लेकिन क्षेत्रफल मा बांग्लादेश विश्व मा 93वाँ पय है। फलस्वरूप बांग्लादेश विश्व कय सबसे घना आबादी वाला देशन् में से एक है। मुसलमान- बाहुल्य जनसंख्या वालन् देसन् मा बांग्लादेश ४था है, जबकि बांग्लादेश कय मुसलमानन् कय संख्या भारत कय अल्पसंख्यक मुसलमानन् कय संख्या से कम है। गंगा-ब्रह्मपुत्र कय मुहाना पय स्थित इ देश, हरसाल मौसमी उत्पात कय शिकार होत है औ चक्रवात बहुत सामान्य है। बांग्लादेश दक्खिन एशियाई आंचलिक सहयोग संस्था,सार्क(SARK)औ बिम्सटेक कय सदस्य होय ।इ ओआइसी औ डी-8 कय भी सदस्य होय। १९७१ में बांग्लादेश मा हिंदू और बहुत मुसलमानन का नरसंघर भावा रहा पाकिस्तानी सेना द्वारा। [३][४]

क्षेत्र[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

लंदन शहीद मीनार, अलताब अली पार्क, ढाका
मर्मी लोग बांग्लादेश मा सबसे बडा गैर बंगाली समूहन् में से एक होय।

बांग्लादेश कय छः उपक्षेत्रन् मा बांटि गा है जवनेन कय नाँव उ राज्यन् कय राजधानि कय उप्पर धरि गा है [५][६]

जनसङ्ख्या[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

2011 कय जनगणना कय अनुसार बांग्लादेश कय जनसंख्या 142.3 लाख है।[७] एक्ठु अनुमान कय मुताबिक 2007 से 2010 कय बीच बांग्लादेश कय जनसंख्या 150 से 170 लाख कय बीच होए लायक रहा लेकिन इ अनुमान से कम है । इ दुनिया कय 8 वां सबसे ढेर आबादी वाला देश होय। 1951 मा, इ देश कय जनसंख्या 44 लाख रहा।[८] इ दुनिया कय सबसे घना आबादी वाला देश होय औ जनसंख्या घनत्व कय मामले मा इ दुनिया मा 11 वा जगह पय है।[९] बांग्लादेश 2018 से सरकारी नोकरिन् से आरक्षण कय प्रावधान खतम कइ दिहिस्।[१०]

राजनैतिक दल[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

बैतूल मुकर्रम राष्ट्रीय मस्जिद होय।
गुरुद्वारा नानक शाही ढाका मा एक्ठु सिख गुरुद्वारा होय।
अर्मेनियाई चर्च (ढाका) पुरनका ढाका मा है।

राष्ट्रगान[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

रवीन्द्रनाथ ठाकुर विश्व कय एकलौता मनई होँय, जे दुई देस कय राष्ट्रगान लिखें हैं भारत कय औ बांग्लादेश कय । ओनकय कविता 'आमार सोनार बाँग्ला' बांग्लादेश कय राष्ट्रगान होय।

भाषा[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

बांग्लादेश मा 98% से ढेर मनई बंगाली भाषा बोलत हैं, जवन हिँया कय आधिकारिक भाषा होय।[११][१२] अंग्रेजी भी मध्य औ उच्च वर्ग कय बीच मा एक्ठु दूसरा भाषा कय रूप मा प्रयोग कइ जात है औ व्यापक रूप से उँच शिक्षा औ कानूनी प्रणाली मा एकर इस्तेमाल होत है।[१३]

सन्दर्भ[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करैं]

  1. "Human Development Report 2014 Summary" (PDF). The संयुक्त राष्ट्र. मूल (PDF) से 29 जुलाई 2016 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि २४ जुलाई २०१४. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  2. "Special report: The Breakup of Pakistan 1969-1971".
  3. "Meeting Millennium Development Goals". बीबीसी न्यूज़. अभिगमन तिथि 27 मार्च 2014.
  4. "Ban lauds Bangladesh's progress on women's and children's health". UN News Center. संयुक्त राष्ट्र. 15 नवम्बर 2011. अभिगमन तिथि 27 मार्च 2014.
  5. "Rangpur becomes a division". bdnews24.com. 25 जनवरी 2010. मूल से 2013-04-07 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 27 मार्च 2014. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  6. Local Government Act, No. 20, 1997
  7. "Bangladesh's Population to Exceed 160 Mln after Final Census Report". English.cri.cn. मूल से 2012-01-14 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 28 मार्च 2014. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  8. "Bangladesh – population". Library of Congress Country Studies.
  9. "Population density – Persons per sq km 2010 Country Ranks". मूल से 24 अक्टूबर 2010 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 28 मार्च 2014. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  10. ऋचा, तनेजा. "Bangladesh Ends Reservation In Government Jobs After Furious Protests: 10 Facts". एन डी टी वी. एन डी टी वी.
  11. "Condition of English in Bangladesh". ESL Teachers Board. मूल से 2013-01-15 को पुरालेखित. अभिगमन तिथि 28 मार्च 2014. नामालूम प्राचल |url-status= की उपेक्षा की गयी (मदद)
  12. Constitution of Bangladesh Archived 2012-03-06वेबैक मशीन पर ., Part I, Article 5.
  13. S. M. Mehdi Hasan, Condition of English in Bangladesh: Second Language or Foreign Language Archived 2013-01-15वेबैक मशीन पर .. Retrieved 28 मार्च 2014.